Τροφική δυσανεξία, αλήθειες και μύθοι

Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο τροφική δυσανεξία εννοούμε την εμφάνιση υπερευαισθησίας σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων, η οποία δεν οφείλεται σε αλλεργία. Ο οργανισμός δεν μπορεί να πέψει ή να απορροφήσει σωστά το συστατικό, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ποικίλες αντιδράσεις.


Διαφέρουν ανάλογα με το είδος της δυσανεξίας, αλλά και από άτομο σε άτομο (πόνος στην κοιλιά, πρήξιμο, διάρροια, μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων, πόνο στα οστά , κόπωση, αναιμία και άλλα). Μερικές φορές τα συμπτώματα μπορεί να είναι τόσο ήπια ώστε το άτομο να μην αντιληφθεί ότι πάσχει.

Οι πιο συχνές τροφικές δυσανεξίες είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και η δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη). Άλλα παραδείγματα είναι η κυάμωση (δυσανεξία στα κουκιά), η δυσανεξία στη ζαχαρόζη, η φαινυλκετονουρία κ.α.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, το αίτιο είναι η ενζυμική ανεπάρκεια. Η κληρονομικότητα φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο. Εκτιμάται ότι άτομα με συγγενείς α' βαθμού με δυσανεξία στη γλουτένη έχουν από 8 ως 18% πιθανότητες να νοσήσουν και οι ίδιοι. Η εθνικότητα είναι επίσης παράγοντας (βλ πίνακα παρακάτω). Τέλος, τροφική δυσανεξία μπορεί να προκληθεί μετά από ασθένειες ή λήψη φαρμάκων που μπλοκάρουν τη δράση των ενζύμων.

Η συνήθης αντιμετώπιση της πάθησης είναι ο αποκλεισμός του τροφίμου από την διατροφή του πάσχοντα και η αντικατάστασή του από άλλα τρόφιμα ίσης ή παρόμοιας θρεπτικής αξίας, τα οποία δεν περιέχουν το συστατικό που προκαλεί την ευαισθησία. Πχ οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη αποφεύγουν τα σιτηρά, και στη θέση τους προτιμούν προϊόντα από ρυζάλευρο, καλαμποκάλευρο κ.α. Κάποιες φορές τα τρόφιμα μπορούν να επεξεργαστούν ώστε να αφαιρεθεί το συστατικό που προκαλεί την ευαισθησία, όπως το γάλα με μειωμένη περιεκτικότητα σε λακτόζη.

Ποσοστά εμφάνισης δυσανεξίας στη λακτόζη. Παρατηρούμε ότι είναι εμφανίζεται συχνότερα στις χώρες της Αφρικής, της Ν.Αμερικής, της Ν. Ευρώπης και της Ν. Ασίας

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Μη χάνετε στιγμή και εκμεταλλευτείτε από ολες τις προσφορες που ψάχνουμε και βρίσκουμε για εσάς!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχει γίνει μόδα να χρησιμοποιείται ο όρος διατροφική δυσανεξία σε συσχετισμό με την αύξηση του σωματικού βάρους. Μάλιστα, ορισμένοι επαγγελματίες της υγείας (και μη) πραγματοποιούν ορισμένα "τεστ δυσανεξίας"τα οποία στερούνται επιστημονικής βάσης. Ενδεικτικά μερικά από τα "τεστ" που χρησιμοποιούνται : κινησιολογικά τεστ (ο ασθενής κρατά στο χέρι του το τρόφιμο και ο θεραπευτής ελέγχει για μυικά ερεθίσματα), τεστ καρδιακού ρυθμού, κυτοτοξικό τεστ, ανάλυση τριχών ή αίματος, τεστ για καρδιακά κέντρα, βιοσυντονισμός, και άλλα. Συνήθως αυτά τα τεστ δίνουν τυχαία αποτελέσματα, και οδηγούν τους ενδιαφερόμενους σε αλλαγή τρόπου διατροφής (αποφυγή συγκεκριμένων τροφών ή ακόμα και ολόκληρων διατροφικών ομάδων), με κίνδυνο να εμφανιστούν ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία κλπ).

Τέτοια τεστ έχουν επιτυχία, γιατί προτείνουν εύκολες λύσεις για την απώλεια βάρους, ρίχνοντας το φταίξιμο στο "κακό" τρόφιμο. Δυστυχώς όμως, παραείναι καλές για να είναι αληθινές. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η δυσανεξία σχετίζεται με την αύξηση του βάρους. Αντίθετα, όταν όντως πάσχει κανείς, μερικές φορές μπορεί να παρατηρηθεί μείωση του βάρους, η οποία είναι αποτέλεσμα της κακής απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών. Άλλες φορές, ακούμε για κάποιο πρόσωπο από τον περίγυρο μας που έκανε το "θαυματουργό τεστ" και έχασε βάρος. Αυτό συνήθως οφείλεται στο γεγονός ότι αναγκάστηκε να κάνει αλλαγές στη διατροφή του (πχ η "δυσανεξία " σε λιπαρά ή πλούσια σε θερμίδες τρόφιμα, οδηγεί σε αποκλεισμό των τροφίμων αυτών και άρα μικρότερο θερμιδικό περιεχόμενο των γευμάτων), σε επιπρόσθετες διατροφικές συμβουλές που έλαβε, καθώς και στην καλή ψυχολογία του που τον οδηγεί ασυναίσθητα σε πιο υγιεινές επιλογές (φαινόμενο placebo).

Από το 2012, η διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και Υγείας έχει απαγορεύσει τη χρήση των συγκεκριμένων τεστ (Αρ. Πρωτ 3β/Γ.Π.82140/11) (βλ εικόνα παρακάτω), ενώ αναμένεται η γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), η οποία έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα, αφήνοντας έκθετο το καταναλωτικό κοινό στα νύχια των επιτήδειων.

Εάν αισθάνεστε ότι έχετε πέσει θύματα παραπλάνησης ή κακής πρακτικής μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Ένωση Διατολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας (info@ed-de.gr τηλ: 2109966896) ή να κάνετε καταγγελία στο Συνήγορο του Καταναλωτή.


ΥΓ. Πρόσφατα, ο Ιατρικός Σύλλογος Πύργου-Ολυμπίας εξέδωσε ανακοίνωση προειδοποιώντας το κοινό για τους κινδύνους που απορρέουν από τη χρήση αυτών των μεθόδων, και ελπίζουμε σύντομα να πάρουν θέση και οι υπόλοιποι ιατρικοί σύλλογοι της χώρας. Να σημειωθεί ότι η υποφαινόμενη έχει ζητήσει την τοποθέτηση του Ιατρικού Συλλόγου Κορινθίας για το θέμα αυτό. Αναμένουμε την απάντηση.


Πηγή: