Διάλεξη: Πώς αντιμετώπιζαν την κρίση οι αρχαίοι Κρητικοί;

Οι μεγάλες καταστροφές - πολιτικές και οικονομικές - ήταν πολύ συχνότερες και συνηθέστερες στα αρχαία χρόνια. Η επιδρομή ενός ξένου βαρβαρικού λαού, μία μεγάλη φυσική καταστροφή, όπως ένας σεισμός και ένα παλιρροιακό κύμα ή μία μεγάλη ξηρασία, ήταν ικανές να φέρουν ολόκληρους πολιτισμούς στα όρια της εξαφάνισης.


Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τους Μινωίτες της αρχαίας Κρήτης. Όταν τα ανάκτορά τους καταστράφηκαν. Όταν οι πηγές πλουτισμού εξέλειπαν. Κι όταν τα τρόφιμα λιγόστεψαν. Σ΄ αυτή τη δύσκολη περίοδο, πώς αντιμετώπισαν οι άνθρωποι την κρίση;

Μιλάμε για μία εποχή, που πάει πίσω περισσότερα από 3.000 χρόνια. Γύρω στο 1200 π. Χ. συγκεκριμένα, στην Κρήτη όταν τα μινωικά ανάκτορα καταστράφηκαν (άγνωστο πώς και γιατί), τα κράτη κατέρρευσαν κι οι άνθρωποι χρειάστηκε να ξεκινήσουν τη ζωή τους από την αρχή.

Στοιχεία γι΄ αυτήν την κρίσιμη περίοδο δίνει ένας μικρός, μινωικός οικισμός στο Καρφί του Λασιθίου πάνω στο όρος Δίκτη όπου πραγματοποιείται αρχαιολογική έρευνα από το 2008 με επικεφαλής την δρα Σάρο Γουόλας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης.

Στόχος της έρευνας είναι η αναζήτηση των τρόπων με τους οποίους οι άνθρωποι ξεπέρασαν την κρίση και πώς κατάφεραν να επανιδρύσουν τις πόλεις τους και να ανασυνθέσουν τον κοινωνικό ιστό.

Πρόκειται για δεδομένα, που θα παρουσιάσει για πρώτη φορά η ανασκαφές στην ανακοίνωσή της, την Παρασκευή 6 Μαΐου στην Αρχαιολογική Εταιρεία στο πλαίσιο του Μινωικού Σεμιναρίου.

Σε μία από τις εντυπωσιακότερες τοποθεσίες της Κρήτης, σε απότομη κορυφή που βρίσκεται 1100 μέτρα πάνω από τη θάλασσα και ουδέποτε είχε κατοικηθεί στο παρελθόν, βρίσκεται η θέση Καρφί, όπου κατέφυγαν(;) οι Μινωίτες για να δημιουργήσουν τον οικισμό τους.

«Η κατοίκηση σε αυτή τη θέση απαιτούσε άμεσες και απότομες, κοινωνικές και οικονομικές προσαρμογές, εν τούτοις αυτή η μεγάλη πληθυσμιακή ομάδα κατάφερε να επιβιώσει.

Η διαδικασία φαίνεται να περιλάμβανε παλαιές πρακτικές που υπήρχαν ήδη από την περίοδο πριν από την κρίση καθώς και την ανάπτυξη νέων θεσμών και πρακτικών, πολύ πιο σύνθετων από αυτές που παρατηρούνται σε μικρότερες θέσεις της ίδιας περιόδου», λέει η Δρ Γουόλας.

Κι όλα αυτά φαίνονται πολύ καθαρά καθώς το Καρφί κατοικήθηκε μόνο ανάμεσα στην μεγάλη κρίση της Μινωικής εποχής και στην Πρωτογεωμετρική περίοδο κατά την οποία παρατηρήθηκε μία σημαντική αλλαγή με την συγκέντρωση των περιφερειακών πληθυσμών σε μεγάλους οικισμούς, που θα αποτελούσαν τους προδρόμους των κατοπινών πόλεων - κρατών.

Πού και Πότε:

Αρχαιολογική Εταιρεία (Πανεπιστημίου 22). Παρασκευή 6 Μαΐου, ώρα 19.00 Διάλεξη της Σάρο Γουόλας: «Κρίση και πολυπλοκότητα το 1200 π. Χ.: Στοιχεία από τη νέα πιλοτική ανασκαφή στην πόλη του Καρφιού».